Overzicht BKZ-modellen

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat mensen met een laag inkomen toch een woning kunnen kopen in Zaanstad? Die vraag was het uitgangspunt voor de oprichting van Betaalbare Koopwoningen Zaanstad (BKZ) in 2005. Sinds de oprichting hebben honderden mensen een nieuwbouwwoning kunnen kopen die ze anders niet hadden kunnen financieren. BKZ geeft kopers meteen het genot van een kwalitatief goede woning, ook als ze een volledige hypotheek nog niet kunnen krijgen.

Met trots vertellen wij graag over onze BKZ-modellen. Buiten de BKZ Starterswoningen zijn er in het verleden modellen ontworpen en ingezet. Deze modellen zijn nog steeds actief, er worden geen nieuwe woningen uitgegeven in deze modellen.

BKZ Starterswoningen

BKZ Starterswoning is een maatschappelijk erfpachtmodel. De grond onder de woning wordt eigendom van BKZ. Bewoners krijgen een deel van de erfpachtcanon kwijtgescholden, de hoogte is afhankelijk van hun inkomen. Daarnaast koopt de bewoner 65% van het erfpachtrecht (de stenen). Dat komt dan neer op een bedrag waarvoor een hypotheek vaak wel haalbaar is. BKZ koopt de resterende 35% van de stenen.

Om voor een BKZ-woning in aanmerking te komen, moeten kopers aan een aantal vooraf vastgestelde voorwaarden voldoen. De woningen worden met voorrang toegewezen aan een vooraf aangewezen doelgroep. Bij verkoop van de woningen ligt de focus op het beschikbaar houden van de woningen voor deze specifieke doelgroep.

De eerste BKZ Starterswoningen zijn in 2022 de verkoop ingegaan.

BKZ Erfpacht

Bij BKZ Erfpacht betaalt de koper de hele woning – alle stenen – maar geldt de eerste tien jaar een vrijstelling van de erfpachtcanon. Daarna mag de koper de erfpacht afkopen of kiezen voor een jaarlijkse canon. De hoogte voor de afkoop van de erfpacht is bij de start van het contract al vastgelegd. Ook de hoogte
van de erfpachtcanon is voor 25 jaar vastgesteld. De hele woning wordt door de koper gefinancierd. Vanaf de start in 2010 zijn er 184 woningen in dit model verkocht.

BKZ Instap

Om tijdens de financiële crisis (2008-2013) de nieuwbouw vlot te trekken werd de Zaanse Afzetgarantieregeling ingesteld. Projectontwikkelaars konden rekenen op gegarandeerde afname van 40 procent van de woningen in een nieuwbouwproject. BKZ werd verantwoordelijk voor de verkoop van de woningen die dankzij de garantieregeling eigendom zouden worden van de gemeente. In totaal heeft BKZ 105 woningen ingekocht vanuit de garantieregeling.
Van de 105 woningen werden er 92 verkocht via het in 2012 nieuw ontwikkelde model BKZ Instap. Dit model maakt een woning bereikbaar voor huishoudens met een jaarinkomen tussen 33.000 en 43.000 euro. Dit is de groep mensen die met de in 2011 aangepaste inkomensgrenzen niet meer in aanmerking kwam voor een sociale huurwoning, maar ook niet genoeg verdiende om op de vrije markt een woning te kunnen kopen.

Net als bij BKZ Traditioneel betaalt de koper een deel van de stenen bij aankoop en de rest van de tranches als het inkomen stijgt. Daarnaast betaalt de koper een erfpachtcanon, waarop kwijtschelding kan worden gegeven afhankelijk van de hoogte van het inkomen.

BKZ Traditioneel

Formeel was BKZ Traditioneel bedoeld voor huishoudens met een inkomen tussen 22.000 en 37.000 euro op jaarbasis. In de praktijk werden de woningen vooral verkocht aan mensen met een jaarinkomen rond de 25.000 euro. In totaal zijn er 306 contracten afgesloten in model BKZ Traditioneel. Sindsdien zijn veel woningen met de bijbehorende grond helemaal afbetaald. In 2012 is besloten om BKZ Traditioneel niet meer in te zetten als sturingsinstrument bij nieuwe projecten. Bestaande woningen met dit model kunnen nog wel worden doorverkocht in dit model.

Duurzaam Funderingsherstel Zaanstad (DFZ)

In Zaanstad staan veel woningen met een funderingsprobleem. Van een deel hiervan verkeert ook het casco in slechte staat. Goede zorg voor een woning is in eerste plaats de verantwoordelijkheid van de eigenaar. Maar helaas heeft een deel van de eigenaren via de reguliere markt geen mogelijkheden voor financiering om de woning weer heel en veilig te maken.

In samenwerking met de gemeente Zaanstad is BKZ bezig met het ontwikkelen van financiële modellen bij particulier woningbezit. Duurzaam Funderingsherstel Zaanstad (DFZ) werkt aan diverse modellen en pilots voor het uitvoeren van sloop/nieuwbouw of funderingsherstel in combinatie met verduurzaming.

Betaalbare Koopwoningen Zaanstad Holding BV is een BV waarvan alle aandelen in eigendom zijn van de gemeente Zaanstad.